Samen met Finivita maakt Reliëf een e-learning over ethiek en morele stress. En vandaag nemen we de begeleidende filmpjes op. Ik ben blij dat ik een keer uit de digitale sessies mag en weer 3D mensen mag ontmoeten.
Geïnteresseerd vraag ik de cameraman wat hij zo allemaal aan filmpjes opneemt. Hij vertelt enthousiast over zijn werk en de vele mogelijkheden. Vorige week nog maakte hij een dozijn clips om promotie te maken voor de verkoop van een speciaal type auto met uiteraard een bijpassende korting. De opnames duurden eindeloos, want het moet wel goed. Hoe flitsend menig autoverkoper ook is in het echt, voor een camera blijft het toch lastig. Maar de cameraman wist dan nu wel écht alles van die speciale kortingsdeal, ook al was hij niet van plan een andere auto te kopen.
Dan is het mijn beurt.Ik sta in de kleine studio voor de camera zo bevlogen mogelijk te vertellen wat het verschil is tussen een praktisch probleem en een moreel dilemma. Wanneer je moet kiezen tussen hagelslag of kaas op je brood, dat noemen we een praktische keuze. Maar stel je voor dat je op je werk een belangrijke presentatie moet geven en nét voor je van huis wilt gaan belt je moeder. Ze is ziek en maakt zich zorgen en of je gelijk langs wilt komen. Die keus is moreel. ‘Bij een moreel dilemma staan er botsende waarden of belangrijke principes op het spel’ leg ik uit aan een toekomstig virtueel publiek. ‘Je moet kiezen tussen twee kwaden en er is altijd schade welke keuze je ook maakt’. Als de clip er op staat komt er een jonge knul uit de hoek, hij is van het geluid. Hij doet zijn oortje uit en zegt: ‘tja, weet je. Eigenlijk vind ik dit geen dilemma. Je gaat dan toch gewoon naar je moeder?’.
Deze kans kan ik niet laten liggen natuurlijk! Uitgebreid begin ik te vertellen over waarden en normen, over zijn morele kompas die hem vertelt dat zijn zieke moeder toch belangrijker is en over de schade die er altijd is bij een moreel dilemma. Morele dilemma’s horen bij zorg. De hele dag maken we keuzes voor andere mensen, mensen in een kwetsbare en afhankelijke positie. Zorgvuldigheid en inlevingsvermogen zijn dan van onschatbare waarde. Maar hoe zorgvuldig we ook te werk gaan, er kan altijd schade ontstaan. Bij moreel beraad proberen we de schade zo veel mogelijk te beperken maar ook dan kan het nog steeds buikpijn geven. De jonge knul knikt tevreden naar de cameraman; ‘toch een stuk interessanter dan die autoverkopers hè?’ zegt hij. Zo is het maar net.
‘Ach’, denk ik als ik naar huis rijd, ‘wat ben ik toch dol op 3D mensen!’
Trijntje Scheeres-Feitsma