Jaarcongres Reliëf
'De zorg is van ons!'
Met o.a. Ruth Peetoom, Maarten van Ooijen en Stef Groenewoud
van 09:30 tot 16.15 uur
De Schakel Nijkerk
Oranjelaan 10, 3862 CX
Dag(en)
:
Uur(s)
:
Minute(s)
:
Second(s)
Van wie is de zorg? Is dat van de overheid, zorgaanbieders of verzekeraars? Of toch de samenleving? Eeuwenlang was de christelijke ‘caritas’ leidend, wat zien we daar nu nog van terug? We lijken gevangen te zijn in het zorgsysteem van marktwerking, maakbaarheid en beheersbaarheid. De zorg is van ons. Tijdens het jaarcongres denken we na en ontdekken we hoe we samen, inclusief kerk en samenleving, een nieuw verhaal voor de zorg maken. Kom naar ons Jaarcongres en laat je inspireren door boeiende sprekers, interactieve workshops en concrete voorbeelden uit de praktijk! Aanmelden kan via het onderstaande formulier.
- Datum: Vrijdag 7 maart 2025 van 9.30 – 16.15 uur
- Locatie: De Schakel, Oranjelaan 10, 3862 CX Nijkerk (routebeschrijving).
- Kosten: Leden: € 175,- p.p. niet-leden: € 225,- p.p.
- Accreditatie: SKGV

Programma
09.00 - Oecumenische viering in de kleine zaal
9.30 uur - Ontvangst
10.00 uur - Opening door dagvoorzitter, Eunice van Zomeren, directeur Reliëf
10.15 uur - Spreker: Maarten van Ooijen
11.00 uur - Intermezzo
11.10 uur - Spreker: Stef Groenewoud – De kracht van informele zorg en gedreven gemeenschappen
11.55 uur – Deelsessies I
- Van zorg naar bezorgd
Door: René Stockman - Samen vorm geven aan Passende Zorg
Door: Caroline Moerman - Het organiseren van werkgeluk
Door: Florentine Geluk - Familie als Bondgenoot: familie is er (bijna) altijd
Door: Arie Kars en Haske van Loenen - Bijdragen aan samenredzame buurten, vanuit een verbonden regiovisievisie
Door: Gertjan Veening - Toekomst voor geestelijke verzorging in de zorg
Door: Marc Rietveld
12.45 uur - Lunch
13.30 uur - Spreker: Ruth Peetoom – Zorgen moet je doen, niet maken
14.15 uur - Muzikaal intermezzo
14.25 uur – Deelsessies II
- Opkomen voor zorgvragers die buiten de boot vallen
Door: Martijn van Leerdam - Waardenkracht in de zorg
Door: Sander Balkenende - De kracht van rituelen
Door: Elisabeth de Bruijn - “Niets over ons, zónder ons”
Door: Karien Huijbregts - Strategische verkenning van de impact van informele zorg
Door: Cornel Vader en Margreeth Bronsma - Bijdragen aan samenredzame buurten, vanuit een verbonden regiovisievisie
Door: Gertjan Veening - Socratische wandeling
Door: Karin Seijdell
15.15 uur – Deelsessies III
- Bijdragen aan samenredzame buurten, vanuit een verbonden regiovisievisie
Door: Gertjan Veening - Opkomen voor zorgvragers die buiten de boot vallen
Door: Martijn van Leerdam
Van zorg naar bezorgd
Door: René Stockman
Waardenkracht in de zorg
Door: Sander Balkenende
De kracht van rituelen
Door: Elisabeth de Bruijn
Familie als Bondgenoot: familie is er (bijna) altijd
Door: Arie Kars en Haske van Loenen - “Niets over ons, zónder ons”
Door: Karien Huijbregts - Samen vorm geven aan Passende Zorg
Door: Caroline Moerman
16.00 uur - Plenaire terugkoppeling en afronding.
Hoofdsprekers
Ruth Peetoom
Voorzitter ggz Nederland en theoloog
Zorgen moet je doen, niet maken
Veel mensen hebben bij problemen geen andere bel meer om op te drukken dan die van de huisarts. Daarmee wordt hun vraag meteen een zorgvraag, maar mentale problemen zijn vaak maatschappelijke problemen in een medische jas of zingevingsvragen. Wat zeg je dan met ‘De zorg is van ons’? Is het een statement of een vraag aan de samenleving? Ruth Peetoom is predikant en voorzitter van brancheorganisatie de Nederlandse ggz. Ze verkent deze vraag vanuit het perspectief van de geestelijke gezondheidszorg. Met de aloude Loesje-wijsheid: ‘Zorgen moet je doen. Niet maken’.
Maarten van Ooijen
Voormalig Staatsecretaris
Van wie is de zorg?
Wie bepaalt de toekomst van de zorg? Wie neemt er de beslissingen? En is dat eigenlijk wel terecht? Deze vragen worden veel gesteld bij veranderingen, vaak bij veranderingen die discussie oproepen of waarbij betrokkenen tegenover elkaar staan. In deze lezing wil ik samen met u vijf verschillende perspectieven langslopen: cliënten, hulpverleners en professionals, bestuurders en toezichthouders, politici en de samenleving. We zoeken naar antwoorden en verhalen die ons uittillen boven onze dagelijkse werkzaamheden. Kunnen we op die manier een zorgorganisatie bouwen waar betekenis en bezieling een plek krijgt naast efficiëntie en effectiviteit? Met als hoopvolle blik dat juist in een tijd waarin alle verschillende stemmen hun plek opeisen, de gezamenlijke passie juist tot bloei komt in verbinding met elkaar..
Stef Groenewoud
Professor Ethiek van de Zorg Lindeboom Instituut (aan de Theologische Universiteit Utrecht) en gezondheidswetenschapper en ethicus bij de onderzoeksafdeling IQ Health van het Radboudumc in Nijmegen
De kracht van informele zorg en gedreven gemeenschappen
In goede zorg staat de zorgende relatie centraal. De gereguleerde marktwerking heeft de afgelopen twee decennia veel goeds gebracht, maar zet deze relatie soms ook onder druk. Als we zorg als een te verhandelen product zien, of als we patiënten aanmoedigen om als ‘zorgconsumenten’ te ‘stemmen met de voeten’, gaat er veel goeds verloren. In deze lezing bepleit prof.dr. A.S. Groenewoud een herwaardering van informele zorg en gedreven, zorgende gemeenschappen.
Deelsessies
Verspreid over de dag zijn er drie deeltijdsessies, om 11.55 uur, 14.25 uur en 15.15 uur. U kunt uw voorkeur tot en met 1 maart 2025 per deelsessie aangeven op het inschrijfformulier. Als u zich inschrijft na deze datum kunt u op de dag zelf een keus maken uit de nog beschikbare plekken bij de deelsessies.
Waardenkracht in de zorg – Sander Balkenende en Jeroen Kooiman
Raamwerk voor waardengedreven strategie & cultuur – In deze inspirerende en concrete workshop helpen Sander Balkenende (corporate antropoloog) en Jeroen Kooiman (strategie activator) jou om een zelfdiagnose van je organisatie te doen.
Je raakt geïnspireerd door verhalen en symbolen van culturen wereldwijd, tijdloze wijsheid en rituelen uit de kerkgeschiedenis, alsook toepasselijke bedrijfskundige casussen.
Je kan morgen direct aan de slag met handvatten vanuit de concrete structuur van het Waardenkracht Raamwerk, dat je helpt om te bepalen welke interventies hard nodig zijn om toekomstbestendig te worden.
Deelsessie II & III
De kracht van rituelen – Elisabeth de Bruijn
Rituelen staan volop in de belangstelling en dat is niet zomaar. Deze kleine krachtpatsers en waardevolle tijdsverspillingen helpen namelijk echt. Talloze onderzoeken laten zien dat rituelen hele goede papieren hebben om je leven en organisatie te verrijken. Bijvoorbeeld bij verwelkomen, verbinding ervaren, afscheid nemen, omgaan met verlies en rouw en het vinden van zin en betekenis in deze tijd. Tijdens deze deelsessie ervaar je de kracht van rituelen voor je professie en organisatie. Ritualiseren kan je namelijk leren én waarschijnlijk heb je meer met rituelen dan je nu denkt.
Voor: Geestelijk verzorgers, Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Geloofsgemeenschappen en kerkelijke netwerken, (HR) management
Deelsessie I & III
Het organiseren van werkgeluk – Florentine geluk
“Het concept ‘werkgeluk’ spreekt veel organisaties aan en men maakt dit thema dan ook dikwijls onderdeel van personeelsbeleid. Maar als dit zo’n relevant thema blijkt, waar hebben we het dan eigenlijk precies over? Wat verstaan we nu eigenlijk onder de begrippen ‘geluk’ en ‘werkgeluk’? En hoe beschouw je dit thema zelf, vanuit je functie als bestuurder, manager of zorgprofessional, in relatie tot de visie van je organisatie? Een zeer relevant thema, want het ervaren van werkdruk en werkgeluk hangt samen met reflectie op wat zorgprofessionals meemaken in de zorg, om zo morele stress te voorkomen. Tijdens de workshop zullen we ingaan op de concepten die er zijn van ‘geluk’ en ‘werkgeluk’ en welke bouwstenen er zijn om actief met werkgeluk in je organisatie aan de slag te gaan. “
Deelsessie I & II
“Niets over ons, zónder ons” – Karien Huijbregts
Hoe zorgen we dat mensen met een beperking écht centraal staan in beleid, zorg en ondersteuning? Tijdens deze deelsessie duiken we in de verschuivingen in de gehandicaptenzorg: van zorgen voor, naar zorgen dat, tot zorgen met. We beginnen met een korte kennismaking en verkennen daarna de theoretische ontwikkelingen van de afgelopen decennia. Met praktijkverhalen, waaronder het persoonlijke verhaal van een ervaringsdeskundige, brengen we deze verschuiving tot leven. Vervolgens gaan deelnemers actief aan de slag met een inspirerende oefening. Dit biedt handvatten om inclusie en samenwerking in de praktijk te versterken. Je verlaat deze deelsessie niet alleen met nieuwe inzichten, maar ook met concrete ideeën om bij te dragen aan een samenleving waarin iedereen écht gehoord wordt. Samen zorgen we voor impact, niet óver mensen, maar mét mensen.
Voor: Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, (HR) management, Kwaliteits- & beleidsmedewerkers
Familie als Bondgenoot: familie is er (bijna) altijd – Arie Kars en Haske van Loenen
Zorgdragen voor elkaar was vroeger als vanzelfsprekend een taak waar familie een centrale rol in speelde. Professionalisering van de zorg leidde tot overname van die taak door instellingen en zorgprofessionals. Dat heeft veel goeds gebracht. Maar dat niet alleen. In de ggz is familie op afstand geplaatst. Maar familie wil weer een gelijkwaardige rol spelen in de samenwerking in de triade. Twee ervaringsdeskundige familieleden vertellen hun ervaringsverhaal. Wat is er nodig om familie en naasten die gelijkwaardige plek te laten innemen? Zodat de zorg ook weer “van ons” wordt?
Voor: Geestelijk verzorgers, Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders
Deelsessie I & III
Opkomen voor zorgvragers die buiten de boot vallen – Martijn van Leerdam
In theorie kan iedere hulpbehoevende een beroep doen op passende zorg. In de praktijk is dat soms nog niet zo makkelijk, en vallen sommige zorgvragers maar al te snel buiten de boot. Dit geldt bijvoorbeeld voor arbeidsmigranten, ongedocumenteerden en psychiatrisch patiënten die moeilijk gedrag vertonen. Niet alleen het leveren van passende zorg is dan moeilijk, maar ook de financiering ontbreekt nogal eens. De Pauluskerk in Rotterdam komt al jaren voor hen op. Partnerorganisaties blijken vaak niet in staat om de zorg voor deze kwetsbare mensen te garanderen, tot frustratie van hun cliënten en van zorgverleners zelf.
Wat is ervoor nodig om te komen tot een inclusiever zorgsysteem, voor hulpbehoevenden die buiten de boot vallen? Dat is de vraag die centraal staat in deze deelsessie.
Voor: Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders, Kwaliteits- & beleidsmedewerkers
Samen vorm geven aan Passende Zorg – Caroline Moerman
Samen vorm geven aan de zorg vraagt om goede afstemming en communicatie tussen zorgverleners en cliënten en hun naasten. Vaak gaat dit vanzelf maar er zijn ook situaties denkbaar waarin er sprake is van spanning in de onderlinge communicatie. Wil je weten hoe je in die situaties in verbinding kunt blijven met jezelf en met de ander? Doe dan mee aan deze interactieve workshop. Je maakt kennis met de uitgangspunten van verbindend communiceren en gaat hier praktisch mee aan de slag.
Voor: Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders, (HR) management, Kwaliteits- & beleidsmedewerkers, Strategisch communicatiemedewerkers
Toekomst voor geestelijke verzorging in de zorg – Marc Rietveld
De secularisatie en ontzuiling van de samenleving ondermijnen de oorspronkelijke legitimatie van het vak van geestelijk verzorger – daarmee lijkt het vak op een dood spoor. Maar tegelijk is er in de zorg juist veel ruimte voor zingeving en ethiek en hebben mensen steeds meer behoefte aan mentale en spirituele ondersteuning. In deze workshop onderzoeken we wat dit betekent voor het vak. Minder marginaal en minder afhankelijk van vrijplaats en levensbeschouwelijke zending, meer adviserend en ondersteunend bij de zoektocht naar wat echt belangrijk is in de zorg en het leven van mensen. Niet alleen voor patiënten en familie, maar ook voor de zorgmedewerkers zelf. Onder de geestelijk verzorgers zelf is deze omwenteling ook zichtbaar: de sector voor niet gebonden geestelijk verzorgers groeit snel en zal binnen enkele jaren de grootste zijn binnen de beroepsvereniging. Wat betekent dit voor het vak, voor wat we daarvoor nodig hebben en voor de opleidingen?
Voor: Geestelijk verzorgers, Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders
Van zorg naar bezorgd – René Stockman
Het christendom heeft door de eeuwen heen een grote bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de ziekenzorg. We zien in een doorlopende lijn door de geschiedenis hoe mensen in navolging van Christus zelf, zich inzetten voor de zieke medemens. De religieuze broeders en zusters aan het ziekbed was een bekend beeld en tot op de dag van vandaag noemen wij daarom verpleegkundigen ‘broeder’ of ‘zuster’. Hoe blijven we in onze christelijk geïnspireerde zorgverlening anno 2025 dicht bij de christelijke ethiek en moraal? Broeder René Stockman reflecteert daarop in zijn boek ‘Verzorgen met een hart, christelijke grondlijnen bij goede zorg’ In zijn deelsessie neemt hij ons mee: “Begrippen als hospitaliteit, caritas lijken verleden tijd. Zorgverleners staan onder enorme tijdsdruk waarbij hun professionaliteit dreigt verschraald te worden tot het uitvoeren van technische handelingen. Zo wordt de zieke gedegradeerd van subject naar object”. Wat is een heilzaam alternatief?
Voor: Geestelijk verzorgers, Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders
Strategische verkenning van de impact van informele zorg – Cornel Vader & Margreeth Bronsema
Informele zorg is onmisbaar voor de toekomst van de zorg. Wat betekent informele zorg voor de samenwerking met de formele zorg en welke impact heeft het? Wat zijn de belangrijkste uitdagingen die we de komende 10 jaar kunnen verwachten? Welke innovatieve oplossingen zien we? En hoe vatten we dit in beleid?
Voor: Bestuurders & toezichthouders, (HR) management, Kwaliteits- & beleidsmedewerkers
Bijdragen aan samenredzame buurten, vanuit een verbonden regiovisievisie – Gertjan Veening
Een regionale visie op ouder worden op de Noord Veluwe groeide in 2 jaar uit tot ‘een beweging’ waar inmiddels meer dan 80 zorgorganisaties, woningcorporaties, welzijnsorganisaties, gemeenten, huisartsen, buurtinitiatieven, dorpsverenigingen en het zorgkantoor elkaar gevonden hebben en samen werken aan ‘een samenredzame gemeenschap’. Samen denken ze na over de wijk van de toekomst, waarin jong en oud met zingeving en verbondenheid graag zou willen leven. Maar hoe kom je van gesprekken en een visie tot een beweging die echt zichtbaar wordt in dorpen en steden, waarbij de inwoners intrinsiek eigenaar zijn? En welke rol neem je dan als professionele zorgorganisatie in?
We nemen jullie mee in onze reis, de successen en hobbels onderweg. Hoe we van visie komen tot prachtige initiatieven waar mensen weer zorgen voor elkaar en naar elkaar om kijken.
Voor: Zorgmedewerkers/ (kwaliteits-) verpleegkundigen, Bestuurders & toezichthouders, Geloofsgemeenschappen en kerkelijke netwerken, Strategisch communicatiemedewerkers
Deelsessie I & II
Socratische wandeling – Karin Seijdell
De Socratische wandeling door Karin Seijdell is een begeleide wandeling waarbij deelnemers door middel van vragen en dialoog reflecteren op levensvragen en zingeving.
Deelsessie II