Het Kennisinstituut christelijke ggz (KICG) bestond in 2024 10 jaar, en bij die gelegenheid schreef Hanneke Schaap – Jonker ‘Goed voor de geest – Over geloof en psyche’.
Ze benoemt ze vijf uitgangspunten waaronder de vraag ‘wat is geloof?’: een manier om de werkelijkheid te begrijpen, een manier om met de angst voor de dood om te gaan, vertrouwen, een antwoord van de mens op het spreken van God, of zoals een godsdienstpsycholoog zegt: dat wat je gelooft en waarop je hoopt, laat zien wat voor jou het goede leven en goed samenleven is.
Over de relatie tussen psyche en geloof: geloof als therapie, als toevluchtsoord, als begrenzer, als uiting van psychische problemen, of als gevaar voor de geestelijke gezondheid. In het deel over theorieën beschrijft Schaap religieuze coping: hoe geloof een rol speelt in de manier waarop je omgaat met de dingen die je overkomen en in de betekenis die je daar aan geeft. Door zingeving, verkrijgen van controle, ervaren van steun en nabijheid, ervaren van verbondenheid of een grote verandering. Ze beschrijft ook problemen die er kunnen zijn in relatie tot geloof.
Het laatste hoofdstuk gaat over aandachtspunten voor behandeling en begeleiding, zoals gezien en gekend worden: een van de meest basale psychologische behoeften, en ook terug te vinden in het christelijk geloof, in de brieven van Paulus of in de priesterzegen uit het Oude Testament.
In haar nawoord schrijft Schaap dat je het niet redt met psychologie alleen: ‘Voor mij is die gedachte wezenlijk: dat ons handelen in het leven hier en nu zich niet beperkt tot het aardse en alledaagse, maar dat daardoorheen God aan het werk kan zijn’.
Door: Annemieke Schuur, programmamanager
